Onze ademhaling is een van de belangrijkste functies in ons lichaam. Het is dan ook van het grootste belang dat je het goed doet. Wie verkeerd ademt, creëert niet alleen stress en blijft ook in die stress hangen, maar zet zelfs zijn hele lichaam onder druk. Daardoor kunnen allerlei vervelende symptomen en zelfs ziektes ontstaan.

Tegelijk zijn er weinig dingen waar zoveel misverstanden over bestaan als over onze ademhaling. Zo leerde ik zelf op mijn 30^e van een logopediste dat ik mijn buik naar voor moest duwen bij het inademen en hem bij het uitademen moest intrekken. Ze vertelde me dat ik zo aan buikademhaling zou doen. Dat dit nonsens was, ontdekte ik pas later. Want wanneer je je longen volledig vult, zie je je buik vanzelf naar voor komen. Pas dan doe je ook echt aan buikademhaling.

Maar ook over mond- en neusademen doen veel onwaarheden de ronde. Die misverstanden zijn zo hardnekkig en wijdverspreid dat zelfs sommige ademcoaches hun cliënten ademhalingsoefeningen aanleren waarbij ze moeten uitademen door de mond. Terwijl dit geen enkel voordeel heeft. Integendeel. Ademen, zowel in als uit, moet altijd via de neus. Daar hebben ze in het Engels zelfs een mooie uitdrukking voor:

The mouth is for eathing, the nose is for breathing.

Nee, onze mond dient niet om door te ademen. Daar is onze neus namelijk speciaal voor gebouwd. En de voordelen van altijd door de neus te ademen zijn dan ook talrijk.

Ik som er daarom graag enkele voor je op, de belangrijkste redenen waarom je je mond dicht moet houden wanneer je ademt. Maar als je je ook afvraagt hoe dat nu precies zit met die buikademhaling, kijk dan eerst even naar deze video:

Onze neus zuivert de lucht.

Onze neus zuivert de lucht die naar binnen komt op twee manieren, iets dat de mond zeker niet doet. In de eerste plaats blijven er stofdeeltjes hangen in onze neushaartjes, waardoor ze de longen niet meer kunnen bereiken. Daarnaast ontsmet de stikstof die in onze neus wordt geproduceerd de binnenkomende lucht, waardoor zelfs bacteriën en virussen vaak gedood worden en ook deze niet ons lichaam kunnen binnendringen.

Onze neus bevochtigt de lucht.

Een tweede voordeel van neusademhaling is dat de lucht wordt bevochtigd via de neus. Dat vocht is heilzaam voor de longen. Wie door zijn mond ademt, gaat droge lucht naar binnen zuigen in zijn longen, en verliest daarbovenop nog eens meer vocht bij het uitademen.

Extra nadeel van mondademen is dat je mond en je keel zelf ook uitdrogen.

Onze neus verwarmt de lucht.

Een derde reden om altijd door je neus te ademen, is dat de lucht op die manier wordt verwarmd. De weg van de neuspunt naar de longen is een stuk langer dan de weg vanuit je geopende mond. En zo krijgt de lucht meer tijd om onze lichaamstemperatuur op te nemen. Vooral wanneer je in de winter buiten loopt of fietst is dit erg belangrijk.

De neus zorgt voor meer zuurstof

Zoals ik daarnet al schreef, wordt er in onze neus stikstof geproduceerd, die zich vermengt met de binnenkomende lucht. Ik vermeldde al dat deze stikstof de lucht ontsmet. Maar er is meer. Stikstof zorgt ook dat de zuurstofopname efficiënter verloopt in onze longen en in de rest van ons lichaam. En dat die zuurstof in al onze cellen wordt opgenomen, dat is toch waar het bij een goede ademhaling om draait.

De neus vertraagt en verlicht de adem.

Een laatste reden waarom het zo belangrijk is om altijd door de neus te ademen, heeft alles te maken met chronische hyperventilatie, iets waar steeds meer mensen aan lijden in onze stressmaatschappij. Langdurige stress veroorzaakt chronische hyperventilatie en die hyperventilatie houdt ons op zijn beurt in de stress-modus, de sympathische modus van ons zenuwstelsel. We geraken in een vicieuze cirkel.

Mondademen versterkt deze cirkel nog. Bij hyperventilatie ademen we namelijk te veel lucht in. We ademen te snel en te hard. Als je door je mond ademt, dan kun je nog sneller ademen en nog veel meer lucht naar binnen brengen. Je mond is namelijk een grotere opening dan je neusgaten en de weg naar je longen is korter. Neusademhaling staat dus minder heftige hyperventilatie toe dan mondademhaling.

En ook ’s nachts moet je door je neus ademen.

Wat ik hierboven noemde, zijn nog maar enkele voordelen van neusademhaling. Er zijn er nog veel meer. Maar in elk geval zijn deze al meer dan genoeg om resoluut voor deze manier van ademen te kiezen.

En wat met je ademhaling ’s nachts? Ook dan moeten we door de neus ademen. Maar misschien heb je geen idee of je het wel doet. Je bent je er tijdens je slaap niet bewust van.

Twee dingen kunnen jou helpen om dit te weten te komen. Als je een partner hebt die naast je slaapt, vraag die dan even om erop te letten.

Een andere manier om het te weten te komen is nagaan hoe je keel aanvoelt bij het ontwaken. Als die droog is, dan mag je ervan uitgaan dat je door je mond geademd hebt.

Een goede oplossing om ’s nachts consequent door de neus te ademen, is Myotape. Deze tape omsluit de mond en biedt een lichte weerstand wanneer je je mond wilt openen, waardoor je je mond vanzelf dicht houdt tijdens de nacht.

En wat als het niet lukt?

Via de neus ademen is voor sommige mensen heel moeilijk. Niet alleen uit gewoonte, maar ook omdat een verstoorde ademhaling, zoals hyperventilatie, ervoor zorgt dat je bent gaan mondademen uit noodzaak. Je kon niet meer snel genoeg ademen door je neus en niet genoeg lucht naar binnen krijgen, en opende dan maar je mond. Onbewust natuurlijk. En na een tijd is je tolerantie voor CO2 zo laag geworden dat het niet meer lukt via de neus. Ik leg dit in deze podcastaflevering uit. Nochtans kan je mits de juiste oefeningen te doen ook dan je neusademhaling herstellen. En je hyperventilatie, tegelijk.

Net om dit te kunnen, heb ik een online programma gemaakt, De Adem Reset, die jou alles leert dat nodig is om je ademhaling te herstellen. Zo geef je niet alleen je lichaam de kans beter te functioneren, maar ga je ook eindelijk weer naar een leven in rust.